یکی از بهترین راه ها برای افزایش ایمنی دستگاه های الکتریکی، استفاده از محافظ برق است. محافظ برق، با عکس العمل مناسب در زمان بروز شوک های الکتریکی، از وسایل برقی محافظت می کند.
یکی از بهترین راه ها برای افزایش ایمنی دستگاه های الکتریکی، استفاده از محافظ برق است. محافظ برق، با عکس العمل مناسب در زمان بروز شوک های الکتریکی، از وسایل برقی محافظت می کند.
سوالی که اکثر افراد در زمان انتخاب محافظ برق از خود می پرسند این است که: چه محافظ برقی بیشترین حفاظت را از لوازم الکتریکی انجام می دهد؟
پاسخ: محافظ برقی که از تمام لوازم شما در برابر نوسانات محافظت کند. نام این تجهیز، محافظ برق هوشمند ورودی ساختمان است.
آشنایی با محافظ برق هوشمند ورودی ساختمان
محافظ برق ساختمان، تجهیزی برای ایجاد ایمنی و تامین برق پایدار برای وسایل برقی است. در هنگام بروز اختلالات برق و نوسان ولتاژ، با تشخیص سریع، از آسیب رسیدن به لوازم الکتریکی و وارد آمدن خسارات پیشگیری می کند. دلیل بوجود آمدن محافظ برق های هوشمند، قابل تنظیم بودن، نمایش میزان ولتاژ و جریان مصرفی و حفاظت کلی برق ساختمان است.
محافظ برق هوشمند یا محافظ برق مرکزی در ورودی ساختمان و در زیر کنتور نصب می شود. محل نصب دقیق آن داخل جعبه فیوز و روی ریل است. این محافظ، ولتاژ ورودی مدار را بررسی می کند. در صورت مجاز بودن ولتاژ، جریان برق به مسیر خود ادامه داده و به فیوزهای مینیاتوری وارد می شود.
منظور از ولتاژ مجاز، قرار داشتن مقدار ولتاژ، در محدوده ی تنظیم شده برای محافظ برق کنتور است. محدوده ی این تنظیم ولتاژ در محافظ برق هوشمند سه فاز و محافظ برق هوشمند تک فاز متفاوت است.
درحال حاضر محافظ برق های هوشمند بسیاری در بازار موجودند. انتخاب بهترین محافظ برق پا کنتوری شاید کمی دشوار به نظر برسد. بررسی ویژگی های هر محافظ برق پا کنتوری، خرید محافظ برق مناسب را آسانتر می کند.
بر اساس تحقیقات صورت گرفته، محافظ برق تک فاز برای مصارف خانگی کاربرد دارند. محافظ برق های هوشمند سه فاز نیز در صنعت استفاده می شوند. نوعی از محافظ برق های هوشمند سه فاز، محافظ برق سه فاز خانگی هستند و درساختمان هایی با کنتور سه فاز استفاده می شوند.
اجزای ظاهری یک محافظ برق هوشمند
- • ترمینال های ورودی و خروجی
- • کلید تنظیمات + تایید
- • نمایشگر دیجیتال ولتاژ
- • نمایشگر دیجیتال جریان خروجی
- • کلید خاموش و روشن
- • نمایشگر افزایش ولتاژ
- • نمایشگر کاهش ولتاژ
- • نمایشگر افزایش جریان
- • نمایشگر وضعیت رله خروجی
- • کلید تنظیم مقادیر
محافظ برق های هوشمند چند نوع هستند؟
براساس تحقیقات بدست آمده، آخرین نسل محافظ برق های هوشمند به شرح زیر است:
- • محافظ ولتاژ 80 آمپر تک فاز
- • محافظ ولتاژ و جریان 80 آمپر تک فاز(کنترل فاز و بار تک فاز)
- • محافظ ولتاژ و جریان 100 آمپر سه فاز(کنترل فاز و بار سه فاز 220 ولت)
- • محافظ ولتاژ و جریان 100 آمپر سه فاز(کنترل فاز و بار سه فاز 380 ولت)
ویژگی های محافظ برق هوشمند ولتاژ و جریان
- • دارای میکروکنترلر هوشمند هستند.
- • نمایشگر دیجیتال ولتاژ و جریان دارند.
- • قابلیت شخصی سازی پارامترها را دارند.
- • پارامترهای آن قابل تنظیم هستند(تنظیم محدوده برای ولتاژ و جریان، تنظیم زمان تاخیر و …).
- • رله قدرتمند متناسب با نوع محافظ(تک فاز و سه فاز) دارند.
- • دارای ترانس جریان 80 آمپر(نوع تک فاز) و ترانس جریان 100 آمپر(نوع سه فاز) هستند.
- • نشانگر وضعیت خاموش یا روشن بودن رله خروجی را دارند.
- • قابلیت کالیبره کردن ولتاژ و جریان دارند.
- • قابلیت قطع و وصل خودکار دارند.
- • نوع تک فاز مناسب مصارف خانگی و نوع سه فاز آن مناسب مصارف صنعتی است.
پارامترهای قابل تنظیم در محافظ برق هوشمند
متخصصان حوزه برق می گویند، محافظ برق مرکزی دارای یکسری پارامترهای قابل تنظیم است. تنظیمات پارامترهای این محافظ ها، دامنه ی خاصی دارد که با توجه به نوع محافظ متغیر است. با توجه به نوع محافظ برق زیر کنتوری که تهیه می کنید(تک فاز یا سه فاز)، تعداد پارامترها و شرح آن ها تغییر می کند. از جمله ی پارامترهای محافظ برق خانه (نوع تک فاز) موارد زیر هستند:
- • زمان راه اندازی اولیه
- • میزان افزایش ولتاژ
- • مقدار ریکاوری افزایش ولتاژ
- • زمان تاخیر در وصل افزایش ولتاژ
- • زمان عملکرد قطع افزایش ولتاژ
- • میزان کاهش ولتاژ
- • مقدار ریکاوری کاهش ولتاژ
- • زمان تاخیر در وصل کاهش ولتاژ
- • زمان عملکرد قطع کاهش ولتاژ
- • مقدار افزایش بار
- • زمان تاخیر در وصل افزایش بار
- • زمان عملکرد قطع افزایش بار
- • کالیبره ولتاژ
- • تعریف تعداد دفعات وصل مجدد افزایش بار
- • کالیبره جریان
در محافظ برق صنعتی(سه فاز)، پارامترهای قابل تنظیم بیشتری وجود دارد. در هنگام خرید محافظ برق هوشمند به کاتالوگ محصول، ویژگی ها و پارامترهای آن دقت کنید. با افراد متخصص در این زمینه مشورت کنید.
اهمیت و ضرورت استفاده از محافظ برق هوشمند ورودی ساختمان
نوسان ولتاژ یکی از عوامل سوختن لوازم الکتریکی است. با بروز اختلالات برق، میزان ولتاژ مدار افزایش یا کاهش می یابد. اگر این افزایش یا افت ولتاژ، خارج از محدوده ی مجاز(محدوده ی تنظیم شده برای محافظ) باشد، محافظ از ورود جریان به مدار جلوگیری می کند.
در صورت نبود محافظ برق هوشمند، ورود جریان برق بیش از حد به دستگاه ها، باعث فشار آمدن به قطعات دستگاه ها شده و آن ها را می سوزاند. افت یا افزایش ناگهانی ولتاژ باعث آسیب به ابزارها و ماشین آلات صنعتی نیز می شود.
محافظ برق پا کنتوری مانع از سوختن یا خرابی دستگاه ها می شود. داشتن یک محافظ برق، باعث افزایش بهرهوری دستگاه ها می شود و عمر طولانی تری را برای دستگاه خواهد داشت.
کاربرد محافظ برق هوشمند
محافظ برق زیر کنتوری، کاربردهای فراوانی در مراکز صنعتی، تجاری، مسکونی، فروشگاهی، پزشکی و … دارد. در صنعت برای ماشین آلات برقی، الکتروموتورها، سیستم های تهویه و … کاربرد دارد.
این محافظ ها برای مصارف خانگی و حفاظت از کلیه لوازم برقی منزل نیز استفاده می شوند. با تهیهی این محافظ، نیازی به استفاده از محافظ های پریزدار برای هر وسیله نیست. تمامی دستگاه ها(ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی، یخچال و فریزر، رایانه، لوازم صوتی تصویری و حتی لامپ ها و لوازم روشنایی) از آسیب شوک های الکتریکی ایمن می شوند.
مصارف تجاری این محافظ، در تجهیزات پزشکی، یخچال های بزرگ صنعتی و هر دستگاه الکترونیکی است. همچنین، در حوزهی کشاورزی، برای پمپ های شناور و پمپ های آبیاری و … استفاده می شود.
مزایای استفاده از محافظ برق مرکزی ورودی ساختمان
- 1- حفاظت در برابر افزایش یا کاهش ولتاژ
- 2- صرفه جویی در هزینه ها، با پیشگیری از آسیب نوسانات ولتاژ به لوازم برقی
- 3- افزایش عمر مفید دستگاه های الکتریکی
- 4- آسودگی خاطر از کارکرد صحیح وسایل برقی در هنگام بروز شوک های الکتریکی
- 5- پیشگیری از خسارات ناشی از سوختن وسایل برقی مانند کامپیوترها(از بین رفتن داده ها و اطلاعات حساس و با اهمیت) و یخچال فریزرها(فساد مواد غذایی و …)
- 6- عملکرد بهتر لوازم الکتریکی
- 7- مدیریت هوشمند انرژی
سوالات متداول
1. چرا در برق سه فاز نول وجود ندارد؟
در مدل تک فاز، نیاز به ایجاد اختلاف پتانسیل هست و این کار با اختلاف فاز و نول صورت می گیرد. در نوع سه فاز، این اختلاف پتانسیل از طریق اختلاف سه فاز ایجاد می شود.
2. آیا قطع شدن یکی از فازها در برق سه فاز خطرناک است؟
قطع شدن یکی از فازها، باعث افزایش جریان سیم پیچ های موتور که دارای فاز هستند می شود. این امر باعث سوختن موتور می شود.
3. در هنگام خرید محافظ برق هوشمند چه نکاتی را باید رعایت کنیم؟
دقت داشته باشید که دارای علامت استاندارد باشد. از کیفیت قطعات به کار برده شده اطمینان حاصل کنید. محافظ برق هوشمند را از برندهای شناخته شده مانند دیپ فیوژن، چینت(چانت)، آی سوئیچ و … که دارای ضمانت کالا هستند تهیه کنید.
نوشته محافظ برق هوشمند ورودی ساختمان چیست و چرا ضروری است؟ اولین بار در ترنجی پدیدار شد.
منبع: ترنجی